Blog

Każdy, kto interesuje się historią ogrodów i towarzyszącymi im roślinami, rozpozna bukszpan. Zimozielony krzew był nieodzownym elementem tworzącym kwieciste partery już od średniowiecza, a jego popularność trwała do czasów ogrodów francuskich i angielskich. Finezyjnie strzyżony podkreślał granice i nadawał założeniom formalny charakter. Ustąpił, kiedy w Europie pojawiła się moda na ogrody naturalistyczne i bardziej swobodne założenia. Nigdy jednak o nim na dobre nie zapomniano.

Bukszpan w Dzisiejszych Ogrodach

W dzisiejszych czasach wielu ogrodników nie wyobraża sobie ogrodu bez krzewów bukszpanu. Wyznaczają granice rabat lub stają się okazałymi soliterami w centralnym punkcie ogrodu, ze względu na szczególną podatność na formowanie. Zielone gałązki szczególnie chętnie wykorzystywane są do przyozdabiania kompozycji wielkanocnych, gdyż w tym czasie jest jedną z niewielu roślin o zielonych liściach.

Wyzwania dla Bukszpanów

W 2012 roku w południowej Polsce zaobserwowano szkodnika, który szczególnie upodobał sobie krzew bukszpanu. Po kilku latach obserwacji okazało się, że ten inwazyjny gatunek to zawleczona z Azji ćma bukszpanowa. Od tego momentu uprawa bukszpanów z roku na rok staje się coraz większym wyzwaniem. Objawami żerowania są nadgryzione liście lub ogołocone pędy, które bardzo trudno się regenerują i najczęściej prowadzą do obumarcia rośliny. Dużym problemem jest szybkość zachodzących zmian. Te w sprzyjających warunkach są błyskawiczne, a roślina może zostać ogołocona z liści dosłownie w kilka dni.

Rozpoznawanie Ćmy Bukszpanowej

Prewencyjne działania należy rozpocząć wczesną wiosną, gdy temperatura zbliży się do około 10 stopni Celsjusza. W tym czasie dokładnie przyglądamy się naszym krzewom. Jeśli zauważymy charakterystyczne, około czterocentymetrowe zielone gąsienice z czarnymi plamkami, to znak, że szkodnik zadomowił się na naszych roślinach. Motyle ćmy bukszpanowej również są charakterystyczne. Przepoczwarzają się z żerujących gąsienic i pojawiają się w maju. Charakteryzują się jasnymi skrzydłami otoczonymi ciemną obwódką. Wylatując, składają jaja, z których po kilku tygodniach wylegną się nowe gąsienice. Taki cykl może zachodzić nawet 3-4 razy w sezonie.

Cykl Życiowy Ćmy Bukszpanowej

Sednem ochrony roślin przed ćmą jest zrozumienie jej cyklu życiowego i tego, jak się rozmnaża. Najprościej mówiąc, aby nie dopuścić do inwazji ćmy bukszpanowej, powinniśmy niszczyć gąsienice, które pojawią się na krzewie. To nie pozwoli pojawić się motylom, które złożą jaja, z których ponownie wylegną się gąsienice i będą zjadały nasze krzewy. Dopiero zrozumienie cyklu życiowego tego szkodnika pozwoli na efektywną walkę z nim. Nie możemy jednak zapominać, że zniszczenie jednego stadia zapobiegnie rozwojowi kolejnego. Pojawienie się motyla ćmy bukszpanowej zwiastuje wylęg gąsienic w najbliższym czasie. Tylko regularny przegląd roślin i natychmiastowe działanie zapewni nam ochronę przed ćmą bukszpanową.

Ekologiczne Metody Ochrony

Pojawienie się szkodnika na roślinach bukszpanu zmusza nas do natychmiastowego podjęcia działań. Jeśli gąsienic na krzewie jest mało, można próbować zebrać je ręcznie. Jest to jednak metoda mało dokładna, ponieważ nie jesteśmy w stanie zebrać wszystkich osobników. Następnym krokiem jest mocne wytrząśnięcie krzewu, aby pozostałe na krzewie larwy spadły na ziemię. Najczęściej nie będą w stanie na niego powrócić i staną się pożywieniem dla jeży i innych zwierząt. Wypłukanie krzewu mocnym strumieniem wody również przyniesie dobry efekt.

Naturalne opryski wymagają od nas dużo więcej cierpliwości i są mniej skuteczne niż tradycyjne zwalczanie chemiczne, które ma jednak większy wpływ na środowisko. W tym celu możemy użyć mieszaniny wody z octem jabłkowym w proporcji 1:10. Taki oprysk jest bezpieczny dla wszelkich ogrodowych organizmów, ale nie wyeliminuje on problemu. Należy używać go naprzemiennie z innymi środkami i ochroną w postaci fizycznej.

Przynoszącym efekty, naturalnym sposobem walki z ćmą bukszpanową będzie zastosowanie saszetek z kruszynkiem Trichogramma brassicae. Jest to błonkówka, która pasożytuje jaja innych owadów, a dokładniej mówiąc, rozwija się w nich. Wylot po zastosowaniu następuje stopniowo, dzięki czemu efekt działania jest dłuższy, ale trzeba poczekać na odpowiedni moment, aby go zastosować. Tydzień od momentu zaobserwowania pierwszych motyli ćmy bukszpanowej jest idealnym czasem na zastosowanie kruszynka. W określeniu tego momentu pomogą nam pułapki feromonowe, które nie zwalczają szkodnika, a wskazują pojawienie się pierwszych motyli. Taką formę ochrony należy powtarzać co dwa tygodnie do końca lotu motyli ćmy bukszpanowej, czyli do października. Kruszynek pasożytuje w jajach ćmy, więc stosujemy go w momencie, kiedy larwy przepoczwarzają się w motyle, a te składają jaja. Stosując kruszynka, zapobiegamy rozwojowi larw, czyli gąsienic.